WYGLĄD KRAJU

dr Mieczysław Orłowicz

LUDNOŚĆ

DZIEJE WOŁYNIA

ILUSTROWANY PRZEWODNIK PO WOŁYNIU

LATYFUNDIA MAGNACKIE

ADMINISTRACJA KOŚCIELNA

ZABYTKI ARTYSTYCZNE

Ł U C K  1 9 2 9

WSKAZÓWKI PRAKTYCZNIE

Słowo od autora

Kresy wschodnie

KOWEL - ZABŁOCIE - RATNO

1. Łuck

2. Okolice Łucka, Żydyczyn, Torczyn, Targowica

3. Łuck-Horochów-Stojanów

4. Łuck-Kiwerce-Kowel

5. Kowel-Włodzimierz-Poryck

6. Uściług-Wojnica-Kisielin

7. Kowel-Luboml-Opalia-Świteź

8. Kowel-Zabłocie-Ratno

9. Kowel-Kamień Koszyrski

10. Kowel-Czartorysk-Sarny-Ostki

11. Kiwerce-Ołyka-Klewań-Równe

12. Równe

13. Równe-Sarny-Dąbrowica

14. Równe-Korzec

15. Korzec

16. Równe-Mogilany

17. Ostróg i okolica

18. Zdołbunów-Dubno-Radziwiłłów

19. Beresteczko i Młynów

20. Krzemieniec i okolica

21. Katerburg, Szumsk i Antonowce

22. Mizocz i Dermań

23. Poczajów

24. Wiśniowiec i Oleksiniec

25. Zbaraż-Łanowce

Jest to część linji kolejowej Kowel - Brześć, leżąca w granicach województwa wołyńskiego. Leżą przy niej:

Myzowo (22 km.) wieś o 1700 m. z cerkwią, dawne dobra starostwa kowalskiego. 4 km. na południe Szajno. gdzie się znajduje cmentarz wojenny z r. 1812 z czasów wyprawy Napoleona na Moskwę.

Wyzwa (31 km) miasteczko o 3.000 m., w połowie żydów, z dwoma cerkwiami i synagogą. Podobnie jak Kowel są to dawne dobra Sanguszków, które w r. 1543 drogą zamiany nabyła królowa Bona, a w r. 1548 nadała ona osadzie przywileje miejskie. Później Wyzwa wraz z Kowlem przeszła na ks. Kurbskiego. Po jego zamku z końca XVI w. pozostał obok miasta nasyp wśród błot. Jedna z cerkwi, drewniana pochodzi z r. 1838.

12 km. na wschód Bucyń, dawne dobra Sanguszków z Niesuchojeży, później Jabłonowskich, Przesmyckich, wreszcie Rosjan. Kościół empirowy murowany z r. 1810 fundacji ks. Jabłonowskich.

Krymno (42 km.) duża wieś o 3000 m. z dwoma cerkwiami, położona nad jeziorem Domasznie, dawna królewszczyzna (starostwo ratneńskie).

20 km. na północy wschód Ratno, miasteczko o 5.000 m. położone nad Prypecią, od XVI w. starostwo niegrodowe. Dojazd najdogodniejszy autobusem, kursującym z Kowla (45 km.). Ratno z okolicą przyłączył do Polski Kazimierz Wielki na podstawie ugody z Litwą w r. 1366. Od tego czasu wchodziło ono w skład ziemi chełmskiej, a dopiero po trzecim rozbiorze zostało przyłączone do Wołynia. Pod miastem między Prypecią a Turem, na wzgórzu stał zamek starostów broniony dokoła bagnami, Kościół murowany z r. 1784 fund. ks. Faliszewskiego.

6 km. za Krymnem przejeżdża pociąg Prypeć za którą leży stacja Zabłocie (55 km.). Jest to wieś o 1500 m. z cerkwią drewnianą z r. 1795, niegdyś dobra Krasickich, później Szostakowych. Wieś leży na poziomie 158 m. n. m., wśród bagien nad któremi dominuje od północy góra Jasyłowa (190 m. n. m.).

2 km. na wschód od stacji duże jezioro Tur, 6 km. dł., przeszło 3 km. szer. mające 11 km² powierzchni. Nad jego północnym brzegiem leży wieś Tur, o 1400 m. z cerkwią drewnianą z r. 1773. Od jeziora tego przeprowadzono równolegle z Prypecią kanał Turski, wśród nagich bagien, do oddalonego 36 km. jeziora Orzechowskiego Na zachód od Tura niewielkie Święte Jezioro.

Następne stacje leżą już na terytorjum województwa poleskiego.

wstecz     do góry      dalej

(c) 2003 A. Mielcarek, T. Brożbar